Şaşılık iki gözün birbiri ile olan paralelliğini kaybetmesi durumudur, her 100 çocuktan 4ünde görülür. Şaşılıktaki en önemli problem derinlik algısının kaybolmasıdır. Normal bir bireyde, her iki gözden gelen şekil, parlaklık ve büyüklük açısından benzer olan 2 ayrı görüntü beyinde görme merkezinde birleştirilerek derinlik duygusunun olduğu 3 boyutlu görüntü şekline dönüşür. Oysa, şaşılık durumunda kayan gözden gelen görüntüyü beyin ihmal eder ve sadece normal, iyi gören gözden gelen görüntüyü algılar. Böylece çocuk derinlik algısını kaybetmiş olur.
ŞAŞILIK NEDEN OLUR?
Gözün hareketini temel olarak 6 adet kas sağlamaktadır. Bu kaslar normalde denge halindedir ve koordine şekilde hareket eder bazı durumlarda bu denge ve koordinasyon bozularak şaşılık ortaya çıkabilir. Sebepleri arasında sayabileceklerimiz şöyledir;
- Ailesel yatkınlık
- Kırma kusurları
- Nörolojik hastalıklar veya kaslardaki yapısal bozukluklar
- Beyni etkileyen durumlar ( Serebral palsi, Down sendromu, hidrosefali)
- Görmeyi azaltan durumlar ( Katarakt, glokom)
- Kafa ve göze olan travmalar
- Erişkin yaş gruplarında görülen bazı ek hastalıklar şaşılık riskini arttırır ( Şeker hastalığı, kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, çeşitli enfeksiyonlar)
ŞAŞILIK TEDAVİSİNDE KULLANILAN YÖNTEMLER NELERDİR?
Şaşılığın çocuklarda yol açtığı en önemli bir sorun göz tembelliğidir. Göz tembelliği ve derinliği arttıkça tedavi zorlaşmaktadır. Bu nedenle çocuklarda şaşılık mümkün olduğunca erken yaşta saptanmalı ve tedavi edilmelidir. Doğuştan olan şaşılıkların ilk 18 ayda düzeltilmesi gerekmektedir. Kullanılan başlıca tedavi yöntemleri şöyledir;
1-Gözlük kullanılması: Kırma kusuruna bağlı oluşan şaşılık tedavisinde ilk seçenektir.
2-Kapama tedavisi: Hastanın gözünde tembellik varsa yapılması çok önemlidir.
3-Ortoptik tedavi: Küçük açılı şaşılıklarda, şaşılığın düzeltilmesi amacıyla göz egzersizleri yapılması yöntemidir.
4-Cerrahi tedavi: Gözlükle düzelmeyen kaymalarda cerrahi tedavi gereklidir. Cerrahi tedavi, gözü hareket ettiren kasların genel anestezi altında yapışma yerlerinin uygun şekilde geriletilmesi veya kısaltılması işlemidir. İşlem sırasında küçük bir kesi ile göz kaslarına ulaşılarak kayma şekline göre belli kaslar üzerinde girişim yapılır. Cerrahi işlem bir veya her iki göz üzerinde planlanabilir.
5-Botox: bazı tip şaşılıklarda faydalı olabilir, bunlar şöyle sıralanabilir;
- 6. sinir felcinde akut dönemde
- Tekrarlayan cerrahi tedavi geçiren olgular
- Cerrahi uygulandığında aşırı düzelme ya da çift görme riski olanlar
- Genel durumu cerrahi için uygun olmayan hastalar
- Küçük açılı kaymalar
- Tiroid oftalmopatiye bağlı kaymalar